De gevolgen

Update augustus 2023

Ondertussen vraagt de Stad Antwerpen een omgevingsvergunning aan voor het definitieve plan van de keerlus. Tegenover onderstaande tekst zijn weer enkele details veranderd (er worden bijv. veel meer bomen geveld!), maar de kern van de zaak blijft dezelfde. De Stad Antwerpen en De Lijn investeren miljoenen in een overbodige keerlus die niets dan nadelen voor de buurt met zich meebrengt.

De meest recente informatie m.b.t. de gevolgen van dit project vindt u terug in ons uitgebreid bezwaarschrift.

 

De gevolgen

Een opsomming van de gevolgen van de nieuwe keerlus ter hoogte van de Gitschotellei-Drakenhoflaan, Boekenberglei en Cruyslei vind je hieronder:

1. Nog gevaarlijkere kruispunten

2. Bomen in gevaar

3. De markt verdwijnt voorgoed

4. Negatieve parkeerbalans

5. Geen investeringen Cruyslei

6. Deelfietsen, -auto's moeten verhuizen, bus 19 verdwijnt

7. 6 miljoen euro aan belastingsgeld voor onnodige ingreep

Bovenstaande illustratie is gebaseerd op de laatste plannen die Het Juiste Spoor kon inkijken voor de keerlus aan de Sint-Jozefkerk (Boekenberglei). De aanleg van deze nieuwe keerlus heeft enorme nadelige gevolgen voor onze buurt.

1. Nog gevaarlijkere kruispunten

Op de kruispunten Cruyslei-Boekenberglei en Gitschotellei-Cruyslei zullen trams uit de drie verschillende straten komen in- of uitgereden. Ook zullen de bestaande verkeerslichten verdwijnen. Nochtans zijn deze kruispunten nu al dé zwarte punten in Deurne-Zuid volgens de verkeersstatistieken van de Federale Politie (zie hieronder). Wij stellen ons bijgevolg ernstig vragen bij de nieuwe plannen op het vlak van de verkeersveiligheid, en vragen ons ook af of er wel voldoende rekening werd gehouden met de vele scholen in de buurt, waarvan veel kinderen de gevaarlijke kruispunten zullen moeten oversteken of passeren.

Het argument van het stads- en districtsbestuur om de keerlus aan Eksterlaar weg te halen omdat deze onveilig zou zijn voor zwakke weggebruikers, lijkt ons een belangrijk argument om ook de huidige keerlusplannen te herzien. Als de keerlus verdwijnt aan het Eksterlaar (een ingreep waar we het trouwens mee eens zijn), zullen de problemen zich gewoon verplaatsen en de bestaande zwarte punten er nog gevaarlijker op worden.

Verkeersstatistieken van de Federale Politie - Wetenschappelijke studie 2014-2016. Aan de hand van een heatmap wordt de verkeersveiligheid op de betrokken locaties getoond.
De intensiteit en grootte van de kleuren stemmen overeen met de hoeveelheid geregistreerde ongevallen op die plaats (groen: geen tot weinig ongevallen, rood: veel ongevallen).

2. Bomen in gevaar

Het voorbestaan van de eeuwenoude eiken op de Boekenberglei kan niet worden gegarandeerd. Op het kabinet van Koen Kennis werd ons meegedeeld dat er “slechts” 20% kans was dat deze eeuwenoude bomen het niet zouden halen. Dit lijkt ons veel voor een onnodige ingreep. Twee tot drie eiken zullen volgens de nieuwe plannen trouwens sowieso verdwijnen. Een ervan is bovendien een Toekomstboom: een boom die van de stad zelf de garantie kreeg op een lange toekomst (https://www.antwerpen.be/nl/info/5b167c942d2a3c1c6f2b30d6/thema-2-toekomstbomen).

De stad zou extra middelen voorzien voor het beschermen van de overige oude eiken op de Boekenberglei, maar de kans bestaat dat deze bomen de werken, of de gevolgen ervan, alsnog niet overleven: de trambedding zal wel erg dicht bij de wortels worden aangelegd, de trillingen van de voorbijrijdende trams kunnen de wortels beschadigen en ervoor zorgen dat grond steeds vaster wordt en uiteindelijk nog weinig water doorlaat. Nochtans is het vrijwaren van de eikenbomen door het district altijd genoemd als voorwaarde voor het uitvoeren van de heraanleg.

Op de Gitschotellei-Drakenhoflaan verdwijnen alle bomen langs een kant van de straat, aangezien de trambedding zou worden aangelegd op de plek waar de bomen zich bevinden.

Volgens de laatste berichten zouden er nieuwe aanplantingen worden voorzien. Nieuwe aanplantingen vormen natuurlijk geen waardige vervanger voor oude bomen die al decennia deel uitmaken van het straatbeeld.

Ook Natuurpunt is verontwaardigd over de gevolgen van de keerlus-plannen voor de bomen. Lees het hier: https://www.gazetvandeurne.be/2021/01/18/natuurpunt-reageert-boos-op-de-plannen-om-een-eik-te-kappen/

We startten een online petitie op om de bomen te redden. Wie deze wil ondertekenen kan dat doen via deze link: https://www.change.org/zomereiken-deurne.

Schematisch overzicht van bomen die zullen worden gekapt en de bomen die in gevaar zijn in de huidige plannen van De Lijn en het stadsbestuur. Beeld Boekenberglei en een kant Gitschotellei-Drakenhoflaan uit Groeninventaris van de Stad: https://stadantwerpen.maps.arcgis.com/apps/webappviewer/index.html?id=82de71e7731a478bae275440268b2867.

Links: de eeuwenoude zomereiken op de Boekenberglei. Rechts: een nieuwe aanplanting t.o.v. één van de huidige zomereiken. Het verlies aan groenvolume is duidelijk wanneer volwassen bomen vervangen worden door nieuwe aanplantingen. De positieve bomenbalans waarmee de Stad graag uitpakt, is enkel positief op papier. De buurtbewoners mogen het zoveelste verlies slikken.

3. De markt op woensdag dreigt voorgoed te verdwijnen

De woensdagmarkt op de Gitschotellei-Drakenhoflaan zou worden verplaatst. Echter, tot op heden werd er nog geen geschikte alternatieve locatie gevonden. De markt zal dus simpelweg verdwijnen. Dit is nefast voor de marktkramers en voor de buurtbewoners die op deze ontmoetingsplaats hun wekelijkse boodschappen doen. Bovendien betekent de verplaatsing van de markt een financiële aderlating voor de lokale middenstand. Op dit moment zijn er niet minder dan 20 zaken die mee profiteren van de verhoogde passage op de marktdag. Tevens zou de lokale middenstand belangrijke laad- en losruimtes verliezen.

Volgens de laatste berichten zou de markt misschien toch kunnen blijven, maar de Stad liet duidelijk weten dat dit nog verder onderzocht moest worden. We vragen ons ook af of de straat weldegelijk breed genoeg zal zijn, o.a. voor doorgang brandweer, en hoe het dan zit met de verkeersveiligheid aldaar. Kan een markt echt veilig plaatsvinden als er een tram vlak langs rijdt (denk bijv. aan jonge kinderen aldaar)?

4. Negatieve parkeerbalans

Het totale aantal parkeerplaatsen wordt in het nieuwe plan voor de buurt gereduceerd van 330 tot 259. Door de aanleg van een dubbel perron aan de Sint-Jozefkerk verliezen de Drakenhoflaan en de Boekenberglei (tot aan de Cruyslei) maar liefst 105 van de 149 parkeerplaatsen. Van een neutrale parkeerbalans, nochtans één van de eisen van het Deurnese districtsbestuur, is dus absoluut geen sprake.

Dit impliceert dus ook dat de nabijgelegen parkeermogelijkheden verdwijnen voor mensen die naar een kerkdienst of een activiteit in de feestzaal naast de kerk komen.

5. Wat met traminfrastructuur Cruyslei?

De bewoners van de Cruyslei vragen al jaren om een verbetering van de huidige infrastructuur (de sporen, de bedding, de haltes). Er passeren op dit moment 2 tramtrajecten door de Cruyslei en de slecht (her)aangelegde en slecht onderhouden sporen hebben nare gevolgen voor de bewoners, waaronder geluidsoverlast en trillingen met woningschade tot gevolg. Bovendien zorgt het autoverkeer in twee richtingen, gecombineerd met het tramverkeer, voor onveilige situaties voor de zwakke weggebruikers.

6. Deelfietsen, deelauto’s moeten verhuizen, bus 19 verdwijnt

Ook de veelgebruikte Velo’s en Cambio-auto’s zullen moeten verhuizen. Naar waar het Velo-station Sint-Jozef en de Cambio-standplaats Drakenhof verhuizen is voor ons momenteel niet duidelijk.

Buslijn 19, met halte aan de Sint Jozefskerk (Boekenberglei) zal verdwijnen.

7. Kostprijs: minstens 6 miljoen euro

De Lijn kan met de keerlus zo'n 800 meter nieuw spoor aanleggen (naar een mogelijke privatisering van De Lijn in de toekomst betekent dit, samen met een inkorting van de lijn, een meerwaarde voor het bedrijf). De kosten voor deze aanleg zijn geraamd op 6 miljoen euro. Het lijkt ons dat dit geld van de burger wel beter kan worden besteed – bijvoorbeeld in het opwaarderen van de traminfrastructuur van de Cruyslei. Daarenboven bevinden er zich nu al 6 keerlussen op minder dan 5 kilometer afstand van de Sint-Jozefkerk (keerlus Eksterlaar niet meegerekend): Groenenhoek, Silsburg, Park & Ride Wommelgem, Wim Saerensplein, Wijnegem en Stelplaats Wijnegem.

De Stad Antwerpen zal de 6 miljoen euro voor de nieuwe keerlus voorschieten of prefinancieren aan De Lijn. Daarnaast zal nog minstens 6 miljoen euro worden geïnvesteerd voor de heraanleg van de betrokken straten:
- aandeel Aquafin: geraamd op 1,5 miljoen euro;
- aandeel wegenwerken: geraamd op 4 miljoen euro;
- aandeel Groendienst (in afwachting van nieuwe rapporten en bijkomende kosten voor Drakenhoflaan en Gitschotellei): 500.000 euro voor de Boekenberglei alleen.
(bedragen zoals meegedeeld door Vincent Stubbe, dienst Publieke ruimte van de Stad, op de Districtraadscommissie van Borgerhout op 18 januari 2021, te herbekijken via: https://districten-antwerpen.streamovations.be/sessions/reference/districtraadscommissie-borgerhout-18-januari-2021, vanaf minuut 33:50).

Tijdens het online infomoment over de keerlusplannen, georganiseerd door de Stad Antwerpen op 23 februari 2021, zei schepen Koen Kennis echter dat de 6 miljoen euro, waarvan sommigen beweren dat ze enkel zal dienen voor de aanleg van de nieuwe keerlus, ook zal dienen voor de heraanleg van de straten. De vraag is: klopte de informatie die Vincent Stubbe meedeelde, of heeft de schepen gelijk? Wat er ook van zij: de kosten zullen niet min zijn. Een dergelijke investering met publiek geld om één tramlijn in te korten met alle nadelige gevolgen vandien, vinden we geen goed idee.

Herbekijk het online infomoment via: https://www.antwerpenmorgen.be/nl/projecten/boekenberglei-heraanleg/doe-mee/boekenberglei-heraanleg-startvoorontwerp-infosessiefeb-2021.

Overzicht van alle bestaande keerlussen in de nabijheid van de geplande keerlus aan de Sint-Jozefkerk (Boekenberglei). De trajecten van tramlijnen M2, M8, M9 en T10 zijn eveneens aangeduid.

info@juistespoor.be